Información
Vostede está aquí:   Home  /  Novas  /  A onda mareal de Qiantang

A onda mareal de Qiantang

A idea de deslizarse impulsado por unha onda, axudado ou non por algún tipo de obxecto flotante, non parece demasiado complexa. É fácil imaxinar, por tanto, que ao longo da historia puidéronse dar, en calquera das costas do mundo, diferentes formas de deslizamento similares á que hoxe coñecemos como “surf”. Con todo son moi poucas as que transcenderon no tempo.

O estudo desas prácticas antigas só é posible de realizar hoxe a través das fontes escritas e materiais que se conservaron. No seu artigo “Reconsiderando as fontes para o estudo do surf arcaico”, publicado no ano 2017, o profesor Daniel Esparza fai un repaso de todas elas, entre as que se atopan as noticias sobre un tipo de “surf arcaico” practicado en China, curiosamente non no océano, senón nun río, o Qiantang (coñecido anteriormente como o río Zhe), e na onda mareal que se forma nel.

Unha onda mareal, ou macareo, é unha onda que se forma nos ríos como resultado da rotura do equilibrio establecido entre o nivel da marea no mar, o nivel da auga no río e a batimetría da zona. Adoita ser común na primavera, cando o nivel nos ríos é baixo, e a acción da marea é máis relevante no nivel das augas do río. Co macareo créase unha onda que ascende río arriba, de características parecidas ás ondas no mar.

Trátase dun fenómeno relativamente común en todo o mundo. Identificáronse máis de 400 estuarios nos que se dá este fenómeno, entre eles, nos ríos Cook Inlet, Knik Arm e Turnagain Arm en Alaska, nos ríos Shubenacadie e Petitcodiac na baía de Fundy en Canadá, no río Colorado en México, en Europa nos ríos Dordogne (Francia) e Severn (Reino Unido), e en Brasil, onde recibe o nome de pororoca, nos ríos Araguari e Mearim. Tamén en Papua Nova Guinea (ríos Fly e Bamu), Malaisia (Benak), Myanmar (golfo de Martaban) ou India (Hoogly).

Nos últimos anos, un grupo de surfeiros, entre os que cabería destacar ao francés Anthony Colas, lanzáronse ao descubrimento deste tipo de ondas en todo o mundo. Pero non foron os primeiros. Por exemplo, en Europa, tense constancia de que o río Severn foi “surfeado” polo Coronel J. Churchill o 21 de Xullo de 1955. Pero houbo incluso experiencias anteriores.

O historiador australiano Geremie Barmé, Catedrático de Historia Chinesa na Universidade Nacional Australiana de Asia e o Pacífico, no seu estudo “A marea da Revolución”, recolle a primeira referencia escrita que se conserva dunha actividade vinculada coa acción de deslizarse impulsado por unha onda. A mesma forma parte do libro “Wulin jiushi” escrito por Zhou Mi e publicado entre os anos 1280 e 1290. O “Wulin jiushi”, que traducido do chinés significa “Recordos de Wulin” (antigo nome da cidade de Hangzhou), está formado por un total de 10 volumes, e é especialmente interesante como fonte para coñecer detalles da vida urbana durante a dinastía Song, especialmente en todo o vinculado co entretemento popular, o teatro chinés e as artes escénicas.

Unha das partes máis coñecidas do “Wulin jiushi” é un relato curto, titulado “Observando a onda mareal”, dedicado ao río Zhe (actual Qiantang), cuxo curso pasa pola cidade de Hangzhou, capital imperial durante a dinastía Song (1127-1279).

A de Qiantag está considerada como a onda mareal máis grande do mundo, podendo alcanzar alturas de ata 9 metros e velocidades de avance de 40 km/h. Ás condicións normais baixo as que se produce este tipo de ondas, no Qiantang súmase o efecto dos monzóns. Todo isto provoca que os ríos desta zona de China sexan remontados por ondas que percorren a súa canle ata mesmo 40 quilómetros augas arriba. Un monstro, popularmente coñecido como “O Dragón de Prata”, que ao longo da historia deu pé a numerosas lendas como a dos 500 arqueiros, e o 3 mil frechas, cos que o rei Qian foi capaz de domar ao irascible “Espírito do Mar”. A súa crecida foi seguida por miles de persoas ao longo da historia, a pesar das múltiples vítimas que causou entre os curiosos que se achegaron a observala. En 2013, impulsada polo tifón Trami, a onda mareal alcanzou máis do dobre da súa altura habitual, rompendo a barreira ante-inundacións, e varrendo e ferindo a numerosos espectadores.

A descrición que Zhou Mi realizou no 1280 no “Wulin jiushi” é a seguinte:

A onda mareal no río Zhe é unha das máis grandes do mundo. Chega ao seu pleno vigor desde o décimo sexto até o décimo oitavo día do mes. Cando comeza a levantarse lonxe, na desembocadura ao Océano, parece soamente un fío de prata; pero a medida que se achega, convértese nunha parede de xade, unha crista cargada de neve, que toca o ceo no seu camiño. O seu ruxido xigantesco é como un trono que se convulsiona, sacódese, desvíase e avanza, tragándose ao ceo e alagando ao sol, porque a súa forza é supremamente vigorosa. Yang Wanli describiuno nun poema:

Do océano xorde prata para formar un muro; o río espalla xade cubrindo os seus bordos”.

Como cada ano, o gobernador da capital apareceu na ribeira do río Zhe para inspeccionar á frota. Os buques de guerra, en centenares, dispoñíanse ao longo de ambas as beiras. De súpeto, todos apresuráronse a dividirse en “formación quíntupla”. Os xinetes axitaban bandeiras, facían malabarismos coas súas lanzas, e bailaban coas súas espadas, tanto os que estaban á boia, como en terra. De súpeto, un fume amarelo xurdiu por todos lados, e a xente apenas podía verse. As explosións na auga eran enxordecedoras e tremerosas; os sons eran como os das montañas cando se derruban. Cando o fume se dispersou , e as ondas acougaron, non había nin rastro dos barcos: todas as “naves inimigas” foran queimadas polo lume e desapareceran baixo as ondas.

Había varios centos de mozos Wu expertos na natación. Levaban solto o cabelo e tiñan tatuaxes nos seus corpos. Nas súas mans sostiñan bandeiras de cores duns vinte pés de tamaño e corrían uns contra os outros co maior esforzo, nadando contra a corrente, flotando e afundíndose nas ondas monstruosas, que se erguían como leviatanes, de gran altura. Os seus corpos desprazábanse executando centos de movementos diferentes, sen que as bandeiras se mollasen; así era como mostraban a súa habilidade. Cidadáns distinguidos e altos funcionarios competían por outorgar os premios de prata.

Arriba e abaixo, ao longo do río, e por máis de tres millas, perlas, xade, teas e sedas inundaban os ollos; cabalos e carruaxes tapaban os camiños. A comida e a bebida custaba o dobre do prezo normal, e con todo, onde se alugaban tendas de campaña, non quedaba nin un pouco de terreo para colocar unha esteira.

Tal e como describe Daniel Esparza, estas “eran prácticas moi perigosas que adoitaban acabar coa vida de moitos surfeiros (nongchao, como se lles chamaba), e tamén dos espectadores, que se se achegaban moito ao bordo do río, podían ser varridos pola crecida. Posiblemente por iso a práctica desta actividade como reto fronte á admirable monstruosidade da natureza, foi intermitentemente prohibida e permitida durante os varios séculos que durou a dinastía Song, até que se extinguiu (segundo parece, definitivamente) no século XVI coa caída desta dinastía, á que lle seguiu unha decadencia da cidade debido á visita frecuente de piratas xaponeses”.

Un estudo realizado polos enxeñeiros Dong-Zi Pan e Ying Li, membros do Zhejiang Institute of Hydraulics & Estuary, sitúan o inicio desta práctica durante a dinastía Tang, entre os anos 618 e 907 d.C., alcanzando a súa máxima popularidade durante a dinastía Song, e manténdose durante a Ming (entre o 1368 e o 1683 d.C.).

Posterior ao texto de Zhou Mi identificouse un gravado, datado en século XVII, que aparece no libro ilustrado “Hainei qiguan”, escrito por Yang Erzeng e publicado en 1609. O “Hainei qiguan” é unha guía literaria e xeográfica abundantemente ilustrada que inclúe imaxes dos lugares sacros, montañas, ríos e templos da última dinastía Ming. Nunha das súas ilustracións pódese apreciar o que parece a figura dun home que avanza ergueito impulsado por unha onda xerada pola marea.

Da descrición efectuada por Zhou Mi en 1280 é difícil deducir que os “nongchao” axudáranse dalgún tipo de obxecto flotante, senón que parece que máis ben as ondas eran collidas unicamente co corpo, nunha práctica parecida ao actual bodysurfing, na que se buscaba que o nadador fose arrastrado pola onda, realizando xiros e piruetas, á vez que ondeaba a bandeira que levaba sen que esta se mollase. Da ilustración de principios do século XVII do “Hainei qiguan” dificilmente pódese deducir a forma ou características do obxecto ou embarcación, se realmente a houbese, sobre a que parece que un home se despraza pola auga.

  2017  /  Novas  /  Última actualización: Novembro 5, 2017 por Océano Surf Museo  /  Tags:

1 Comentario

  1. […] da peruana, atopáronse tamén referencias arcaicas á acción de deslizarse impulsados por unha onda en China (século XIII) e África Occidental (século XVII), aínda que ditas prácticas, do mesmo xeito que […]

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

This site is registered on wpml.org as a development site.